Veluwe
Zwerfpad
Etappe
4.
Donderdag
12-07-2018 Loenen-Hoenderlo,
19 km.
Weer:
Zonnig, 27 graden.
We starten de wandeling vandaag vanuit Kootwijk, waar we de tent hebben neergezet op natuurkampeerterrein Zanderdennen van Staatsbosbeheer. Het is dus logeren bij de boswachter. We rijden eerst via de A1 naar Hoenderloo, waar we de auto makkelijk kwijt kunnen op een openbare parkeerplaats. Dit is vandaag ons eindpunt dus nu nog naar het beginpunt zien te komen in Loenen. Een straat verder bevindt zich de bushalte van lijn 108 en al snel komt er een Syntus-bus aanrijden. We rijden van Hoenderloo naar Apeldoorn en daarna met lijn 43 naar Loenen. We kunnen blijven zitten, want de bus wordt omgenummerd van 108 naar 43.
![]() |
![]() |
In Loenen nemen we eerst een kop koffie op een terrasje in de schaduw. Het is al aardig warm geworden ondanks dat het pas 11 uur is. Na de koffie gaan we met goede moed op pad. Aan de natuur is goed te zien dat de droogte van deze zomer zijn tol begint te eisen. De meeste berken zijn al verkleurd en de heide staat er rood verbrand bij, het lijkt soms meer op een herfsttafereel. We volgen de markeringen van het Veluwepad en na ongeveer 1 kilometer staan we aan de achterkant van de Erebegraafplaats voor een gesloten hek. Dat is nou jammer, want we willen toch wel iets van de begraafplaats zien. We kijken even om ons heen en lopen over een bruggetje van de Vrijenbergspreng, een waterloop dat samen met de Veldhuizerspreng iets verderop de hoogste waterval van Nederland vormt. We willen echter naar het Ereveld en lopen daarom langs het hek terug naar de doorgaande weg.
![]() |
![]() |
Er is weinig publiek op het Nationaal Ereveld Loenen. Vanaf 21 maart 1949 is dit deze begraafplaats in gebruik en er liggen inmiddels bijna 4000 Nederlandse oorlogsslachtoffers. Op het ereveld liggen niet alleen militairen, maar ook veel verzetsstrijders, politieke gevangenen, Engelandvaarders en slachtoffers van gedwongen tewerkstelling (Arbeitseinsatz) in nazi-Duitsland (bron Wikipedia). Het is een indrukwekkende plek, al die mensen die op een of andere manier voor onze vrijheid zijn omgekomen. Het is goed om daar zo nu en dan bij stil te staan.
![]() |
![]() |
We komen in een bosgedeelte met kenmerkende lange lanen en aan weerszijden dubbele, soms driedubbele rijen met dikke beukenbomen. Het boekje zegt dat dit 40 kilometer lange netwerk rondom Hoog Buurlo is aangelegd om bosbranden te beperken. Onder de bomen groeit niets en de loofbomen zelf branden niet zo snel. Over bospaden en langs heidevelden lopen we richting de A50. Ver weg horen al wat achtergrondruis van het autoverkeer. Op een nog rustig plekje in de schaduw van enkele metershoge jeneverbesstruiken nemen we een broodje. Na het oversteken van de altijd drukke snelweg komen we op een brede secondaire weg, maar dit keer vrijwel zonder verkeer. We hebben het idee dat dit een stuk van de oude weg is tussen Arnhem en Apeldoorn.
De Woeste Hoeve wordt vaak in 1 adem genoemd met gebeurtenissen uit WO-II. In de nacht van 6 op 7 maart 1945 werd SS-generaal Hanns Rauter zwaargewond bij een overval door het verzet. Het plan was een Duits legervoertuig te bemachtigen, maar het was niet bekend dat Rauter in een van de voertuigen zat. Als wraak werden op 8 maart 117 willekeurige gevangen uit Apeldoorn en Doetinchem vlakbij de plek van de aanslag doodgeschoten. Een deel van hen ligt nu begraven op het Ereveld van Loenen. Op de plaats van de aanslag ligt nu een grote zwerfkei met daarop foto’s van het aangeschoten legervoertuig. Het is nu veel begroeider geworden, maar de boerderij op de achtergrond staat er nog steeds.
![]() |
![]() |
Al in juli 1945 werd een eerste monument voor de gevallenen neergezet in de vorm van een houten kruis. Na diverse aanpassingen is het nu een indrukwekkend monument geworden. Op een glazen plaat met witte letters staan de namen genoemd van alle slachtoffers. Helaas is het wel een beetje moeilijk te lezen. Op een stenen vloerplaat staat de volgende pakkende tekst van Dietrich Bonhoeffer:
Als je van iemand houdt
en je bent van diegene gescheiden
kan
niets de leegte vullen
je moet dat niet proberen
Je moet eenvoudig aanvaarden en volharden
dat klinkt erg hard
maar het is ook een grote troost
want zolang de leegte werkelijk leeg
blijft
blijf je daardoor met elkaar verbonden
![]() |
![]() |
Een paar honderd meter verder zien we het restaurant de Woeste Hoeve, genoemd naar een buurtschap. Naast het restaurant staan nog een hotel en een paar huizen. In de Middeleeuwen was het gehucht veel groter door de strategische ligging op een kruispunt van wegen. De herberg van toen kende ook voorname gasten zoals Napoleon Bonaparte met zijn Marie Louise. Ook koning Willem III logeerde hier regelmatig. Heel toepasselijk heeft men een door 4 paarden getrokken koets op een blinde muur geschilderd. Helaas is het restaurant alleen van vrijdag t/m zondag geopend, maar onder enkele reusachtige kastanjebomen staan tafeltjes en stoeltjes. Met een verkoelende briesje erbij is het hier even lekker om te zitten en een broodje te eten.
![]() |
![]() |
Na deze tussenstop gaat het pad verder door bossen met vliegdennen. De zon komt hier gemakkelijk doorheen en volgens onze thermometer is het nu 27 graden in de schaduw. Maar die schaduw ontbreekt op de grote stukken open heide die we voor ons zien. Het is wel mooi hier met die eindeloze glooiende vlaktes zover het oog reikt. Rust en ruimte. De zon, het vele valse plat en het mulle zand maken het wandelen soms wel wat ongemakkelijk. Uiteindelijk bereiken we Hoenderloo en ook de auto. Voor we weer terug gaan naar de tent dineren we op het buitenterras van de Deelerhof.