Portugal; Porto, Braga en Nationaal park Peneda-Gerês. 

Porto, een Noord-Portugese stad aan de rivier de Douro. Bekend van zijn wijnen en natuurlijk de port. Een mooie stad voor een meerdaagse stedentrip. Een veelzijdige stad ook vol met bezienswaardigheden zoals kerken, bruggen, oude trams en de Ribeira, het oude stadscentrum aan de rivier. Ook een drukke stad waarin het lastig is om met de auto rond te rijden door onbekendheid en het alom aanwezige eenrichtingsverkeer. Een navigatiesysteem is dan ook een pré. Het beste is dan ook de stad per voet te verkennen. De metro heeft een beperkt bereik en is meer bedoeld voor forensen. Wel handig zijn de vele hop-on hop-off bussen die de stad doorkruisen.  

De eerst beschreven wandeling is een door ons zelf samengestelde stadswandeling in hartje Porto. De tweede wandeling is niet zo ingewikkeld, een wandeling naar de oceaan en weer terug naar het centrum langs de noordoever van de Douro (± 22 kilometer). Zeer de moeite waard, zeker als het weer een beetje mee zit. Verder nog een wandeling vanuit de noordelijk gelegen stad Braga naar de bedevaartsplaatsen Bom Jesus en Sameiro. Tot slot 2 wandelingen door het nationaal park Peneda-Gerês, ten noord-oosten van de stad Braga, tegen de Spaanse grens.  

De laatste 3 wandelingen volgen de beschrijvingen 3, 6 en 9 uit de wandelgids: Noord-Portugal, Voetwijzer 9, uitgeverij ”Op Lemen Voeten” (Roel Klein en Bert Stok).

Wandeling 1. Stadswandeling in het centrum van Porto (23 april 2014).  

We starten op het Praça de Batalha bij de Igreja de Santo Ildefonso, de blauwe kerk (1739). Als wij er zijn is de kerk open en bekijken we het vroeg-barokke interieur. Bij het uitkomen van de kerk heb je naar rechts een fraai doorkijkje richting Soa Bento met zijn Igreja dos Congregados. We maken vandaag een flinke wandeling en besluiten eerst naar de overdekte 19^e eeuwse markt, de Mercado Do Bolhão te lopen. We verlaten het plein links van de kerk via de Rua do Santa Catarina en nemen vervolgens de tweede straat links, de Rua Formosa. Het is dat de kaart zegt dat we ervoor staan anders zouden we de markt niet gevonden hebben, ondanks zijn enorme omvang. Via een ingang tussen twee winkelpanden komen we op het centrale plein, waar marktkooplui rij aan rij hun waren proberen te verkopen. Het pand heeft zijn beste tijd gehad en dankzij vele bouwstempels wordt het tegen instorting beschermd. Jammer, want dit gaat niet lang goed. In Nederland was het al lang gesloten geweest vanwege de (on)veiligheid.

Als we de Rua Formosa doorlopen komen we ongeveer uit bij het gemeentehuis op de Avenida Dos Ali ados. Een brede avenue met grote en statige gebouwen, waar de grandeur van het rijke verleden indruk maakt. Achter het gemeentehuis kijken we nog even in de Igreja Da Trindade. Als we de straat richting het zuiden aflopen komen we uit bij de Praça da Libertade en zijn we links afslaand vrijwel direct ook bij het supergave 19^e eeuwse treinstation Sao Bento. Ook dit gebouw ziet er aan de buitenkant absoluut niet uit als een station, we zijn er daardoor eerder al gewoon aan voorbijgelopen. In de enorme stationshal vergapen we ons aan de prachtige taferelen die op de binnenwanden zijn weergegeven. Je zou het de Portugese nachtwacht op tegels kunnen noemen. 

Na dit architectonische hoogstandje gaan we terug richting de Avenida Ali ados, maar lopen dan rechtdoor langs het monument van Don Pedro IV en slaan de oplopende Rua dos Clerigos in. Bovenaan komen we uit bij de voorkant van de Igreja e Torre dos Clerigos. De in 1763 afgebouwde, 76 meter hoge toren van deze kerk valt te bezichtigen en geeft naar zeggen een schitterend uitzicht over Porto. Wij lopen rechtsaf door een halfoverdekte winkelstraat en komen aan de linkerhand uit op de Placa Leöes met de gelijknamige fontein met vlak ernaast een enorme palmboom. Aan de overkant van het plein 2 kerken strak naast elkaar, met aan de straatzijde op de Igreja Carmo weer een wandvullend prachtig blauw tegeltableau dit maal met religieuze voorstellingen. Strak naast elkaar maar niet tegen elkaar aan, dat mocht niet. Er is een huis tussen gebouwd dat ongeveer 1 meter breed is en dat wordt het smalste huis van Porto genoemd. Je valt hier echt van de ene verbazing in de andere. 

We lopen voor de kerken langs over de Rua Carmo en staan weldra voor een enorm complex, het Hospital de Santa António. Een robuust gebouw, ook weer moeilijk voor te stellen dat zich daar een ziekenhuis in bevindt. We lopen naar links en bewonderen de beeldengroepen in het park Praços da Concordia. Thema: om je dood te lachen! Weer terug en dan gezien vanuit het park linksaf de Rua de Restauração in. Na een honderd meter komen we aan onze linkerhand bij de boveningang van de botanische tuin, Horto da Virtudes. Met uitzicht op de Douro loopt het pad geleidelijk naar beneden. Veel waterpartijen en veel groen, maar niet zo als je jezelf een hortus zou voorstellen. Wel een mooie plek voor Portugese tortelduifjes.

Uit de tuin gekomen dalen we verder af naar de Douro via de Calça de Virtudes, Rua Francisco, Rocha Soares naar de Rua Nova da Alfândega. Met het mooie uitzicht op de Douro en het tegenoverliggende Vila Nova de Gaia met al zijn port- en wijnhandel lopen we stroomopwaarts richting de historische Ponte Luis I brug. Na een honderd meter gaan we echter eerst naar de Igreja de Santa Francisco. Het kost je 3.50 € om binnen te komen, maar wat je daarvoor terug krijgt is meer dan de moeite waard. 

Allereerst de catacomben met een ondergrondse begraafplaats voor rijke stinkerds uit Porto en omgeving. Gebouwd in de tweede helft van de 18^e eeuw. Erg lang heeft dit fenomeen niet mogen duren, want na enkele tientallen jaren verbood het stadsbestuur deze begraafvorm i.v.m. de hygiëne. Het is een vrij unieke begraafplaats, die moet je gewoon even gezien hebben, De kerk van Santa Francisco zelf ziet er aan de buitenkant vrij monotoon uit met veel grijs gesteente. Maar de binnenkant …. 

We hebben heel wat kerken gezien, maar deze slaat echt alles in pracht en praal. Zoveel bladgoud en zoveel ornamenten, beelden en voorstellingen, onvoorstelbaar. Hier wordt je helemaal stil van. Voor ons ook heel bijzonder is de unieke gebeeldhouwde stamboom van Jezus. Officieel is het niet toegestaan om er foto’s te maken.

Na dit hoogtepunt door richting de Rua do Infante D Henrique, parallel aan de rivier. Aan de overkant van de weg De Igreja Santa Nicolau. Bijna overal staan de kerkdeuren open, dus ook hier vergapen we ons aan het barokke interieur. Iets verder aan dezelfde weg een parkje met een monument van Infante Henrique, wie dat ook weze moge. Erachter een oud marktgebouw, de Mercado Ferreira Borges. Het lijkt of het nu als een soort studio of toneel wordt gebruikt. Aan het eind van de weg rechts af via de Rua da Sante Joâo naar de boulevard Muro dos Cobertos da Ribeira. 

Gaandeweg links en rechts even een foto maken van zo’n typisch smal Ribeira straatje. Hier kunnen de buren elkaar de koffie op 5 hoog aanreiken en kan je de onderbroek van de overbuurman zo van de waslijn plukken. Wie zou hier willen wonen? En dat is ook meteen het probleem, er is ook veel leegstand en verval. Op afstand ziet het er allemaal gaaf uit, maar hoe dichterbij je komt, hoe meer je kan zien dat er wel iets moet gebeuren om de leefbaarheid te verbeteren, anders staat straks alles leeg.

De hele Ribeira staat op de Wereld- erfgoedlijst. Maar we hebben allebei twijfels of dit op lange termijn wel goed gaat en dat geldt eigenlijk niet alleen voor dit deel van Porto. Overal leegstand, vervallen huizen vaak dichtgetimmerd en soms alleen maar een stenen skelet zonder dak. Maar nu ziet het er nog goed uit en dat geldt zeker voor de boulevard waar we onze lunch nemen met uitzicht op de Douro.

Als we bij de Ponte Luis I brug zijn kunnen we 2 kanten op, via de nauwe straatjes of de kabel trein omhoog, maar wij kiezen ervoor om over het onderste brugdeel naar de overkant van de rivier te lopen. Als we daarna rechts af slaan komen we op de Avenida de Diogo Leite terecht. Hier bevinden zich alle grote wijnhuizen zoals Croft, Taylor, Offley/Forrester, Graham, Calem, Sandeman en noem maar op. Allemaal met eigen proeflokalen en de mogelijkheid tot bezichtiging van wijnkelders en opslag. Wij bezoeken Wiese/Krohn, een pand op de 4^e straat links.

Na het proeven van enkele rode en witte Ruby- en Tawny portjes zig-zaggen we via diverse straatjes omhoog terug richting de Ponte Luis I brug. Voor we weer oversteken lopen we eerst naar het klooster Serra Do Pilar. We doen de kleine bezichtiging en vinden zelfs de ene euro die we moeten betalen de moeite niet waard. Voor de grote rondleiding moeten we te lang wachten, dus die komt nog een volgende keer. Wat we wel hebben is het fenomenale uitzicht over Vila Nova de Gaia en Porto.

We lopen over het hoge deel van de brug terug naar de binnenstad. Stroomopwaarts zien we diverse bruggen, waaronder de stalen Maria -Pia spoorbrug gebouwd in 1877 door Eiffel et Cie. De brug waar we zelf op lopen is ontworpen door Théophile Seyrig, destijds een compagnon van Gustave Eiffel. Aan het eind van de brug komen we op de Avinada Vimara Peres. Honderd meter verder aan de linkerkant staan we oog in oog met de Sé Catedral, dat samen met het belendende klooster en het Paço Episcopal, het bisschoppelijke paleis, weer een hoogtepunt in de reeks vormt.

Na het bezichtigen van de Sé Catedral lopen we terug naar de Avinada Vimara Peres en steken vervolgens rechtdoor naar de Rua de Saraiva de Carvalho. Waar de trap van de kabel trein boven de grond komt en de historische tramlijn begint slaan we links af naar de Praça de Batalha, het beginpunt van de wandeling.