Etappe 9: Beilen - Ruinen (15 km).  

Zondag 15 januari 2017

Vandaag is Ina jarig en heeft als wens een stevige wandeling te maken. We hebben daarom bedacht het een en ander te combineren en de 9^e etappe van het Drenthepad te gaan lopen, dit maal met zijn vieren. We parkeren de auto's in Ruinen, het eindpunt van vandaag. Voor we gaan wandelen nemen we eerst in hotel Kuik, dat gelukkig al vroeg open is, koffie met gebak. Daarna rijden we met een van de auto's naar het beginpunt van de wandeling net buiten Beilen aan de Smalbroek. Het heeft licht gesneeuwd en de temperatuur ligt rond het vriespunt. De zon schijnt volop, ideaal wandelweer. 

Na een paar meter komen we al bij een bord dat aangeeft dat we het Dwingelderveld betreden. Het is een Nationaal Park, het grootste van Drenthe. Een afwisseling van bossen en heidevelden. In die volgorde gaan we ook lopen, eerst door het bos van het Lheebroekerzand. Van het voormalige esdorp Lhee is nog maar een kleine buurtschap overgebleven. Bijzonder is wel dat de lokale boeren nog steeds in een boermarke georganiseerd zijn met 1 keer per jaar een bijeenkomst van de Marke. 

De heide is bedekt met sneeuw en daardoor zien we niets van alle veenmossen, beenbreek en lavendelheide. Wat we wel zien zijn de vele jeneverbesstruiken, die overal willekeurig in het landschap staan. We passeren links en rechts vele kleine, door regenwater gevormde vennetjes. Het water kan hier moeilijk wegkomen en langs de waterranden vormt zich dan ook gestaag nieuw hoogveen. Een levend stuk natuur dus. Als we uit het bos komen zien we uitgestrekte vlakten, aanvankelijk met natte graslanden (Noordenveld), later hoger gelegen heide. Het is dan ook tijd voor de lunch. Zitten is wat lastig met alle sneeuw, de broodjes smaken er staande niet minder om.

Aan het einde van het Noorderveld zien we een aantal grafheuvels, gevolgd door een meertje. Aangezien dit het zoveelste meertje is, valt het ons dan ook niet op dat dit een pingoruine is uit de laatste ijstijd. Wat ons meer opvalt is de schaapskooi “Achter het Zaand”, waar een kudde rasechte Drentse schapen warmpjes bij elkaar staan. Volgens het boekje hadden we voor het meertje linksaf gemoeten, maar we missen deze afslag en lopen rechtdoor. Blijkbaar zijn er meerdere varianten mogelijk of de route is verlegd want als we bij een grote radiotelescoop aankomen, staan er nog steeds geel/rode tekens, verwarring. 

We bekijken de telescoop en lezen waar hij voor bedoeld was, het speuren naar aliens in het heelal. Gebouwd in 1954, maar sinds 1998 niet meer voor de wetenschap in gebruik. Toch heeft de telescoop enkele succesjes gekend, er zijn 2 sterrenstelsels vlak bij onze melkweg mee ontdekt. Deze hebben de originele namen Dwingeloo 1 en Dwingeloo 2 gekregen. In 1958 was het de grootste radiotelescoop ter wereld, in 1998 nog net voor de sloop behoed en nu na een grondige restauratie weer volledig werkend. Sinds 2014 staat de telescoop ter beschikking van radioamateurs, amateurastronomen en onderwijsinstellingen. De waarschuwingsbordjes om de mobieltjes uit te zetten staan er dus gelukkig niet voor niks.

Na de telescoop voert de markering ons alsnog de heide op. Hoe verder we de Dwingeloosche heide opgaan, hoe meer het besef komt dat de natuur hier oneindig lijkt. Behalve een verre rookpluim van de VAM in Wijster, is er zo ver het oog reikt helemaal nergens bebouwing te zien. Een gevoel van totale leegheid. Na een lange wandeling in een aangenaam zonnetje, die onze gezichten doet gloeien, lopen we richting Ruinen. We passeren een kleine boerderij midden op de heide, een “keuterijtje”. Hier heeft de Drentse schrijver Anne de Vries zijn legendarische boek over Bartje geschreven. Dit arbeidershuisje was het decor. 

We kijken ook nog even in een tweede schaapskooi dit keer aan de rand van de Benderse heide. De kooi is leeg, waarschijnlijk is de herder met zijn schaapjes op pad. Er zijn 2 schaapskuddes op het Dwingelderveld, gelukkig hebben we de andere daarstraks nog wel gezien. We stoppen bij een bezoekerscentrum van Natuurmonumenten. Zeker de moeite waard om er even rond te lopen en visueel uitleg te krijgen van wat er allemaal te zien is in het Dwingelderveld. Vooral de van schapenwol geweven en gebreide maquette geeft een mooi overzicht van het gebied. 

Iets verder, vlak voor het gehucht Engeland, stuitten we op een fraaie molen met de naam De Zaandplatte. Deze molen staat er pas sinds 1964, maar heeft toch wel een geschiedenis die terug gaat tot 1789. Toen stond de molen nog in Echten, daar afgebroken en in Ruinen weer opgebouwd als vakantiewoning. Het is een pleister op de wonde want van de 13 molens uit het verleden is alleen deze geïmporteerde molen overgebleven. Iets verderop een boerderij die ik niet van de anderen mag fotograferen, maar het geeft wel een mooi winters plaatje.

In Ruinen drinken we nog thee en koffie in de 17^e eeuwse cafe boerderij Luning aan de Brink. Het is meer toeval dat we hier zijn gaan zitten, volgens het boekje is dit gebouw de grootste bezienswaardigheid van Ruinen. De Saksische boerderij stamt uit 1632 en is sinds 1880 in bezit van de familie Luning die in 1904 de eerste tapvergunning kreeg. Tot eind jaren 70 liepen er nog koeien en kippen in het achterhuis. Nu is daar een pannenkoeken restaurant gevestigd. Na een zeer geslaagde wandeling gaat ieder weer op huis aan.