Deltapad  

Etappe 5. Begin Brouwersdam – Renesse (19 km).

Donderdag 16 augustus 2018. Veel bewolking met af en toe iets zon. 25 graden.

We vertrekken met bus 104 om 08.52 vanaf de camping richting de Brouwersdam. 20 minuten later zijn we bij het eindpunt van gisteren. En daar gaan we dus een hele dag over lopen...  Weer veel wolken vandaag en op de thermometer staat 21 graden. Toch voelt het door de wind fris aan en de meegebrachte fleecejas en vest gaan snel aan.

Als eerste komen we een vrij nieuw park tegen op het zuideinde van het Goereese eiland. De woningen zien er erg luxe uit. We steken via een onbewaakte overweg een treinspoor over. Deze rails behoren bij een trammuseum, waar men in de zomermaanden oude tramstellen op laat rijden. Die zijn van de RTM geweest, de Rotterdamse Tramweg Maatschappij. Tot aan de uitvoer van de Deltawerken reden er op alle eilanden nog trams voor het vervoeren van personen en goederen. Een aantal exemplaren zijn bewaard gebleven en staan nu op een rangeerterreintje achter het museum. Zo nu en dan worden ze voor de toeristen ingezet. Daar is een nieuw spoor voor aangelegd van het museum naar het bungalowpark Port Zeelande, dat halverwege de Brouwersdam ligt. Het Deltapad loopt aan de oostkant van de dam, die het Grevelingenmeer afsluit van de Noordzee.

De rails lijken op te houden op een perron en iets daar voorbij vinden we een gelegenheid waar we koffie kunnen krijgen. Als we even later weer uitgerust verder gaan zien we dat de rails via een vertakking toch verder loopt. Op Google Earth zien we later dat hij de hele Brouwersdam oversteekt. We lopen langs de ingang van het bungalowpark en stuiten op een verzameling kamelen. Niet vreemd als je iets verder het enorme circus Renz vlak voor de dijk ziet staan, omringt door vele vrachtwagens en caravans. We lopen er omheen en kijken nog even met gemengde gevoelens naar een vreemd gebouw van Staatsbosbeheer. Het blijkt een informatiecentrum te zijn. De toren die er bij staat is een uitkijktoren, maar wel eentje met een architect uit het stenen tijdperk. We zijn er niet van gecharmeerd.

De route loopt nu verder aan de overkant van de N-57. We kunnen de weg met een viaduct oversteken. Zowel het vakantiepark als het strand aan de zeezijde liggen op een al langer bestaand eiland, de Middenplaat. De huidige Brouwersdam verbindt Goeree via deze Middenplaat met Schouwen-Duivenland. De zuidzijde van de dam bestaat naast een flink stuk strand, uit enorme velden met asfalt. Je zou er zelfs met een redelijk groot vliegtuig kunnen landen. Er loopt een andere weg onder aan de dam om toeristen naar het strand te brengen. Op het strand zelf zien we enkele restaurants, het ziet er allemaal erg gezellig uit.

Wat meteen opvalt, is het enorme aantal Duitsers dat zich hier samen met Nederlanders uitleeft met kitesurfen. Voorop gesteld, het is goed dat ze deze weg weten te vinden. Soms lijken de buitenlanders zelfs beter op de hoogte te zijn van de mogelijkheden dan de eigen bevolking. Overal staan dikke campers en caravans met een Duits nummerbord. Het waait stevig, dus het wemelt van de surfers, een vrolijk gezicht met al die kleurtjes. Iets verderop zien we een hek staan waar verschillende mensen ergens naar staan te kijken. Het zijn de spuisluizen, die kort na het begin van de bouw aan de dam zijn toegevoegd. En zowaar er zwemmen een aantal zeehonden en dat trekt natuurlijk publiek.

We nemen de lunch zittend op een langgerekte bank, die misschien ergens anders voor bedoelt is, maar voor ons uitkomst biedt. Daarna gaan we verder op Schouwen-Duiveland richting Renesse. Waar is strandpaal 310? We vinden dat we ver genoeg langs het strand hebben geslenterd en stijgen omhoog richting de duinen ter hoogte van een strandpaviljoen. Helaas, we zijn te vroeg afgeslagen. Dan maar via een andere weg naar het dorp. We belanden in een donker bos met dikke beukenbomen en worden richting een oorlogsmonument getrokken.

Het monument bestaat uit een grote steen met opschrift. Eind 1944 moesten alle mannen tussen 17 en 40 jaar opdraven voor dwangarbeid in Duitsland. Ambtenaren van de gemeente Renesse vonden dat geen goed idee en begroeven het bevolkingsregister. De Duitsers waren furieus en zochten een manier van wraak. Op 6 december probeerde het verzet om een groep van 17 personen in veiligheid te stellen: onderduikers, militairen, verzetsmensen en ook de ambtenaren die de documenten hadden ontvreemd. De overdracht richting de geallieerden mislukte de eerste maal en bij de tweede poging konden er 6 ontsnappen en de rest werd door Duitse soldaten aangehouden en gevangen genomen. Een Armeniër sprong bij het afvoeren over boord en verdronk. Op 10 december werden de gevangenen in Renesse publiekelijk opgehangen. Burgers en familieleden moesten hierbij verplicht toekijken.

Hoe wrang kan de geschiedenis zijn. In het Renesse van vandaag lijkt het net of we in een Duits dorp rondlopen, zoveel Duits wordt er gesproken. Na een cultureel bezoek aan de lokale Jumbo, lopen we terug naar de camping in Ellemeet. Het is inmiddels vrij warm geworden, het blijkt toch nog wel een heel eind. Het biertje op de camping smaakt daardoor nog beter.